Sawise kedadean matine Baron
Sakeber, Rara Suli, karo loro putrane yaiku Sirwenda, Danurwenda, Adipati lunga
ana Pulo ng sowan ning omahe Pendeta. Adipati cerita kabeh kedadean sing wis
dilakoni. Pendeta kaget krung ceritane Adipati. Dheweke meneng sedhela banjur
ngomong “ Dhuh, Ananda Adipati, kenapa bisa kaya ngono kedadeane? Ananda
nganthi nglakoni iku, saengga bisa diarani yen Ananda ngadhohi lakon kang
becik. Ananda dhuweni pangkat karo kuasa, Ananda kudu dhuweni sikap kayata
srengenge, panase srengenge iku bakal krasa sithik-sithik. Dadi dhuweni watak
ora kesusu.”
Sang Pertapa menehi akeh piweling.
Sang Adipati ngrungoke karo ndhingkluke sirahe. Panguasa kudu bisa adil anggone
menehi hukuman. Laku sing keliru, namung
nuruti hawa nepsu iku, saengga Adipati oleh cobaan saka Hyang Widi. Negeri
Pesantenan oleh cobaan arupi penyakit. Sang Pertapa uga nyalahke Adipati.
Kenapa dheweke m ateni Sirwenda karo Danurwenda. Wong sing ora dhuweni dosa.
Adipati ngrungoke kanthi tenanan, banjur jawab “ Dhuh, Sang Pertapa sing
sarjana tur mangerti kabeh babagan urip, kabeh sing panjenengan omongke bener
kabeh. Maturnuwun.”
Sang Pertapa mbales kanthi guyu,
banjur ngomong “ Ananda aja nesu banjur murka sarta lara ati, sebab entuk
krithik saka aku. Saengga mbesuke ora bisa mbedake piweling sing salah utawa
sing bener. Piweling iku padha karo obat. Yen dipangan pait rasane, nanging yen
wis mlebu ning awak, penyakit bakal ilang.” Adipati jawab “ Dhuh, Sang Pertapa,
panjenengan pancen pinter anggone menehi piweling. Dadekake senenging atiku.”
Sang Pertapa guyu ngrungoke aleman
saka Adipati. Adipati banjur ngomong “ Dhuh, Sang Pertapa, aku sejatine
ndhuweni pepinginan kepengen pisah karo Mataram. Supaya Pesantenan ngadhek dhewe.”
Sang Pertapa kaget banjur menehi pengertian yen Adipati wis diakui kaya anak
dhewe marang raja Mataram. Raja Mataram uga banget kasihe marang Adipati. Sang
Pertapa ngomong “ Nanging yen pancen iku wis dadi kekarepane Adipati, aku ora
bakal nglang-ngalangi. Kabeh sing tak omongke mau amarga aku cinta kasih marang
Adipati. Nanging pendapatku, ora gampang nglawan Mataram. Mataram kerajaan
gedhe, misuwur ning tanah Jawa. Kuat karo kokoh pemerintahane. Piye Pesantenan
bisa menang, sebab Pesantenan ora kaya Mataram. Raja Mataram iku sakti, kekasih
Hyang Widi. Kabeh wong Jawa tundhuk karo
Mataram. Mataram ndhuweni panglima perang sing kuat. Dhene Pesantenan ora dhuwe panglima kaya Mataram. Menurutku,
Sirwenda, Danurwenda, Karo juru taman (Baron Sakeber) bisa dadi prajurit
andalan.”
Sang Pertapa uga menehi wejangan yen
Adipati aja nuruti nepsu. Perang ora mung nyiapke lahir, nanging kudu dikuatke karo jiwa, raga. Artine lahir
batin kudu kuat. Cara kanggo bisa kuat jiwa, raga yaiku kudu nglakoni 7 isyarat
:
- Watak banyu
- Watak mendung
- Watak bintang
- Watak bumi
- Watak bintang
- Watak geni
- Watak angin
“
Mula kuwi Adipati kudu sabar uga ati-ati. Aja kesusu nuruti hawa nepsu. Luwih
apik yen Adipati nerima apa anane. Kudu eling yen Ki Ageng Pemanahan dadi cikal
bakal utawa sing pisanan mbukak Mataram. Dheweke berjuang, tapa kanthi khusyuk,
ddonga karo Hyang Widi.” Ngendikane Sang Pertapa.
Adipati
meneng kaya patung ngrungoke wejangan saka Sang Pertapa. Kudune Adipati nrima
apa anane ora usah nglawan Mataram. Nanging Adipati malah nesu, ora seneng, lan
iri, sebab Sang Pertapa njunjung Mataram. Adipati pamit, lan ora nuruti
wejangan saka Sang Pertapa. Sawise tekan Pesantenan, Adipati langsung mrintahke
wargane kanggo siap siaga, mbangun benteng, kanggo nglawan Mataram.